नवी दिल्ली: बांगलादेशचे भारतातील उच्चायुक्त रियाझ हमिदुल्ला यांना मंगळवारी भारतीय परराष्ट्र मंत्रालयाने बोलावले होते, अशी माहिती ‘द प्रिंट’ला मिळाली आहे. यापूर्वी दिवसाच्या सुरुवातीला बांगलादेशने ढाका येथे भारताचे उच्चायुक्त प्रणय वर्मा यांना बोलावल्यानंतर ही घटना घडली आहे. हमिदुल्ला यांना मंगळवारी संध्याकाळी उशिरा बोलावण्यात आले आणि परराष्ट्र मंत्रालयातील अधिकाऱ्यांनी बांगलादेशी दूतावासाच्या अधिकाऱ्यांशी चर्चा केली. गेल्या आठवड्यात हमिदुल्ला यांना बोलावण्याची ही दुसरी वेळ आहे, विशेषतः राजकीय कार्यकर्ते शरीफ उस्मान हादी यांच्या मृत्यूनंतर बांगलादेशातील भारतीय दूतावासांना निदर्शनांचा सामना करावा लागल्यानंतर हा प्रकार घडला आहे.
भारताने गेल्या आठवड्याच्या अखेरीस राजशाही आणि खुलना येथील आपली व्हिसा कार्यालये बंद केली होती, जी आता पुन्हा सुरू झाली आहेत. 18 आणि 19 डिसेंबरच्या मध्यरात्री झालेल्या हिंसाचाराच्या घटनांनंतर 21 डिसेंबरपासून चट्टोग्राम येथील एकमेव भारतीय व्हिसा केंद्र बंद आहे. नवी दिल्लीत बांगलादेशी मुत्सद्दी आणि वाणिज्य दूतावासाच्या अधिकाऱ्यांना लक्ष्य करून झालेल्या अलीकडील घटनांमुळे गंभीर चिंता व्यक्त करण्यासाठी ढाकाने वर्मा यांना बोलावले होते. मंगळवारी पहाटे, प्रामुख्याने विश्व हिंदू परिषद आणि बजरंग दलाचे सुमारे 150 ते 200 आंदोलक गेल्या आठवड्यात मैमनसिंग येथे एका हिंदू व्यक्तीची – दीपू चंद्र दास यांच्या जमावाने केलेल्या हत्येच्या निषेधार्थ नवी दिल्लीतील चाणक्यपुरी येथील बांगलादेशी उच्चायुक्तालयाजवळ जमले होते. दास यांना जमावाने मारहाण करून कथित धर्मनिंदेच्या आरोपावरून जाळले होते. बांगलादेशचे शिक्षण सल्लागार सी. आर. अबरार यांनी मंगळवारी दासच्या कुटुंबाची भेट घेतली आणि त्यांना अंतरिम सरकारकडून मदतीचे आश्वासन दिले. मंगळवारी कोलकाता येथील बांगलादेशी दूतावासाबाहेरही आंदोलक जमले होते. नवी दिल्ली आणि अगरतळा येथील बांगलादेश दूतावासांनी त्यांच्या सुरक्षेच्या कारणास्तव सोमवारी वाणिज्य दूतावास आणि व्हिसा सेवा निलंबित केल्या होत्या.
18 डिसेंबर रोजी हादी यांच्या मृत्यूनंतर ढाका आणि दक्षिण आशियाई देशांतील इतर शहरांमध्ये झालेल्या निदर्शनांच्या पार्श्वभूमीवर भारत आणि बांगलादेश यांच्यात ही राजनैतिक देवाणघेवाण सुरू आहे. राजकीय कार्यकर्ते आणि ‘इन्किलाब मंचो’ या कट्टरपंथी संघटनेचे प्रमुख हादी यांची 11 डिसेंबर रोजी ढाका येथे अज्ञात हल्लेखोरांनी गोळ्या घालून हत्या केली होती. आठवड्यानंतर सिंगापूरमध्ये उपचारादरम्यान त्यांचा मृत्यू झाला. त्यांच्यावर शनिवारी अंत्यसंस्कार करण्यात आले. ढाका येथील अंतरिम प्रशासनाने शनिवारी शोकदिन जाहीर केला होता. हादी यांच्या मृत्यूनंतर बांगलादेशभर निदर्शने झाली, ज्यात बांगलादेशातील दोन सर्वात मोठ्या वृत्तपत्रांपैकी एक असलेल्या ‘प्रोथोम आलो’ आणि ‘डेली स्टार’च्या कार्यालयांची तोडफोड करण्यात आली. आंदोलनकर्त्यांनी ढाकामधील शेख मुजीबुर रहमान यांच्या घराच्या अवशेषांवर, म्हणजेच धनमंडी 32 वरही हल्ला केला. हादी यांच्या मृत्यूनंतर बांगलादेशच्या रस्त्यांवर निदर्शने करणाऱ्यांनी विशेषतः भारतावर आपला रोष व्यक्त केला. हादी आपल्या तीव्र भारतविरोधी मतांसाठी ओळखला जात होता. हादी यांच्यावरील गोळीबारानंतर काही दिवसांनी आलेल्या वृत्तांनुसार, हल्लेखोर भारतात पळून गेले होते. बांगलादेशी अधिकाऱ्यांचे म्हणणे आहे, की त्यांना हल्लेखोरांच्या ठिकाणाबद्दल माहिती नाही.
शनिवारी, सुमारे 20 ते 25 आंदोलकांनी राजधानीतील बांगलादेश उच्चायुक्तालयाच्या मुख्य प्रवेशद्वाराजवळ घोषणाबाजी केली होती, परंतु पोलिसांनी त्यांना तात्काळ हटवले. भारताने रविवारी काही माध्यमांमधील हे दावे फेटाळून लावले की, 20 ते 25 व्यक्तींनी राजधानीतील राजनैतिक परिसराबाहेरील कुंपण तोडण्याचा प्रयत्न केला. “घटनास्थळी तैनात असलेल्या पोलिसांनी काही मिनिटांतच त्या गटाला पांगवले. या घटनांचे दृश्य पुरावे सर्वांसाठी सार्वजनिकरित्या उपलब्ध आहेत. व्हिएन्ना अधिवेशनानुसार, भारत आपल्या हद्दीतील परदेशी दूतावास/कार्यालयांची सुरक्षा सुनिश्चित करण्यासाठी वचनबद्ध आहे,” असे परराष्ट्र व्यवहार मंत्रालयाचे अधिकृत प्रवक्ते रणधीर जयस्वाल यांनी रविवारी एका निवेदनात म्हटले. बांगलादेशमधील सध्याची निदर्शने 12 फेब्रुवारी 2026 रोजी होणाऱ्या निवडणुकांच्या सुमारे दोन महिने आधी होत आहेत. मुख्य सल्लागार मुहम्मद युनूस यांनी सोमवारी अमेरिकेचे भारतातील राजदूत आणि दक्षिण व मध्य आशियासाठी विशेष दूत सर्जियो गोर यांच्याशी झालेल्या दूरध्वनी संभाषणात निवडणुका वेळेवर होतील, असे पुन्हा एकदा सांगितले.
गोर यांच्याशी झालेल्या संभाषणात युनूस यांनी देशातील ताज्या निदर्शने आणि हिंसाचारासाठी अवामी लीग आणि माजी पंतप्रधान शेख हसीना यांना जबाबदार धरले.
Recent Comments