नवी दिल्ली: भारत-कॅनडा तणाव वाढल्याने सतींदरजीत सिंग उर्फ गोल्डी ब्रार – एक वाँटेड भारतीय फरारी गुंड आणि नियुक्त दहशतवादी – याला कॅनडाच्या टॉप मोस्ट-वॉन्टेड यादीतून एप्रिलमध्ये काढून टाकण्यात आले होते, अशी माहिती कॅनेडियन अधिकाऱ्यांनी द प्रिंटला दिली. यादी अद्ययावत केल्यानंतर त्याचे नाव काढून टाकण्यात आले, अशी माहिती मिळाली आहे.
ब्रार हा भारतातील अनेक प्रकरणांमध्ये आरोपी आहे—गायक सिद्धू मुसेवाला यांची हाय-प्रोफाइल हत्या, डेरा सच्चा सौदाचे अनुयायी परदीप सिंग यांची हत्या आणि बॉलिवूड अभिनेता सलमान खान यांना धमकीवजा संदेश पाठवल्याच्या प्रकरणांमध्ये तो दोषी आहे. ब्रार हा लॉरेन्स बिश्नोईचा सहकारीदेखील आहे.
अधिकाऱ्यांनी सूचित केले की ब्रार कॅनडात होता, त्यानंतर त्याचे नाव “अपवाद” म्हणून मोस्ट वॉन्टेड यादीत समाविष्ट केले गेले, कारण या यादीत बहुतेक फक्त कॅनेडियन फरारी लोकांचा समावेश आहे.
ब्रार कॅनडामध्येच आहे की नाही हे अजून स्पष्ट नाही. 2 मे 2023 रोजी दिल्लीतील कॅनडाच्या उच्चायुक्ताने या यादीत ब्रारचा समावेश करण्याची घोषणा केली असताना, त्याचे नाव गुप्तता राखून काढून टाकण्यात आले.
द प्रिंटला दिलेल्या ईमेल प्रतिसादात, रॉयल कॅनेडियन माउंटेड पोलिस (RCMP) ने ब्रार त्यांच्या “वॉन्टेड” यादीचा भाग होता की नाही याबद्दल स्पष्ट उत्तर दिले नाही, परंतु ते म्हणाले की ते BOLO च्या वॉन्टेड यादीमध्ये ते दिसले. आरसीएमपीने सांगितले की ते सध्या राष्ट्रीय इच्छित सूची राखत नाहीत आणि फक्त बोलो सूचीमध्ये योगदान देते.
“सतींदरजीत सिंग ब्रार विरुद्ध सार्वजनिक इंटरपोल रेड नोटीसमुळे, तो BOLO प्रोग्रॅममध्ये वैशिष्ट्यीकृत झाला. हा RCMP नव्हे तर सेवाभावी संस्थेद्वारे समर्थित असा कार्यक्रम आहे. RCMP BOLO सोबत सतत काम करते आणि या किंवा इतर कोणत्याही फरारी व्यक्तीच्या ठावठिकाण्याविषयी माहिती असलेल्या कोणालाही योग्य अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधण्यास प्रोत्साहित करते,” RCMP ने त्यांच्या प्रतिसादात म्हटले आहे.
तथापि, BOLO ने सांगितले की RCMP ने 2023 मध्ये ब्रारची केस त्यांना “अपवाद” म्हणून सादर केल्यानंतरच ब्रारचा या यादीत समावेश करण्यात आला, कारण त्यांच्या वॉन्टेड यादीमध्ये फक्त कॅनेडियन फरारी लोकांचा समावेश आहे. त्यांनी असेही सूचित केले की कॅनेडियन कायदा अंमलबजावणी एजन्सी (RCMP) कडे “परदेशी फरारी (या प्रकरणात ब्रार) कॅनडामध्ये आहे यावर विश्वास ठेवण्यास तशी कारणेही आहेत”.
“आम्ही कॅनेडियन फरारी लोकांवर विशेष लक्ष केंद्रित करणारी कॅनेडियन प्रणाली चालवतो त्यामुळे आम्ही तांत्रिकदृष्ट्या परदेशी फरारी लोकांना वैशिष्ट्यीकृत करत नाही. तथापि, कॅनडाच्या कायद्याची अंमलबजावणी करणाऱ्या एजन्सीकडे परदेशी फरारी व्यक्ती कॅनडात असल्याचे मानण्याचे कारण असल्यास अपवाद असू शकतो. 2023 (sic) मध्ये RCMP ने आमच्याकडे केस सबमिट केली तेव्हा ब्रार केससाठी हा अपवाद वापरला गेला होता,” BOLO ने ईमेल प्रतिसादात सांगितले. “परिणामी, ब्रार आमच्या टॉप 25 मध्ये सुमारे 1 वर्षासाठी वैशिष्ट्यीकृत होते. आम्हाला खरोखर अधिक माहिती नाही. आम्ही तपासासाठी सहकार्य करण्यास तयारच असून कोणतीही गोपनीयता राखत नाही ” ते म्हणाले.
ते पुढे म्हणाले की, ब्रार यांना “या वर्षाच्या सुरुवातीला BOLO प्रोग्राम्सच्या यादीतून काढून टाकण्यात आले होते, जसे की इतर अनेक मोस्ट वॉन्टेड व्यक्तींप्रमाणे, यादी अद्ययावत राहण्यासाठी वर्षातून किमान एकदा वेळोवेळी अद्ययावत केली जाते”. ते म्हणाले की यादी शेवटची 23 एप्रिल 2024 रोजी अद्यतनित केली गेली होती.
बोलोने सांगितले की, त्याचे नाव काढून टाकण्यामागचे कारण नवीन प्रकरणांसाठी जागा तयार करणे हे होते. ब्रारचे नाव बोलोच्या “स्टिल वॉन्टेड” यादीत देखील नाही. नॉन-प्रॉफिटने म्हटले आहे की सर्वाधिक थकबाकीची प्रकरणे जी यापुढे शीर्ष 25 मध्ये दर्शवत नाहीत, तरीही वॉन्टेड विभागात जातात, त्यांनी कारणे उद्धृत केली, जसे की ‘संशयितास अटक, वॉरंट स्थितीतील बदल, तपासाची स्थिती आणि संभाव्य ठावठिकाणा. संशयित व्यक्तीला स्टिल वॉन्टेडमध्ये जागा दिली जात नाही.
मागील महिन्याच्या सुरुवातीला, ज्येष्ठ भारतीय मुत्सद्दी संजय वर्मा-ज्यांना कॅनडाने शीख फुटीरतावादी हरदीपसिंग निज्जरच्या हत्येमध्ये “स्वारस्याची व्यक्ती” म्हणून संबोधले होते- यांनी सांगितले होते की कॅनडाने ब्रारला त्याच्या इच्छित यादीतून काढून टाकले होते. गेल्या वर्षी १८ जून रोजी सरे येथे निज्जरची हत्या झाली होती.
“गोल्डी ब्रार कॅनडामध्ये राहत होता. आमच्या विनंतीवरून त्याला वॉन्टेड लिस्टमध्ये टाकण्यात आले आणि अचानक तो वॉन्टेड लिस्टमधून गायब झाला. मी त्यातून काय काढू? एकतर त्याला अटक झाली आहे किंवा तो आणखी वॉन्टेड नाही. हे देखील आम्हाला माहित नाही,” वर्मा यांनी पीटीआयला दिलेल्या मुलाखतीत सांगितले.
2023 मध्ये कॅनडाच्या ‘मोस्ट-वॉन्टेड’ यादीत ब्रारची भर
या यादीत ब्रार यांचे नाव समाविष्ट केल्याचे अधिकृतपणे कॅनडाच्या उच्चायुक्तालयाने ने गेल्या वर्षी मे महिन्यात सांगितले होते. कॅनडाच्या उच्चायुक्तालयाने म्हटले होते की, “इंटरपोल-ओटावाच्या फरारी आशंका सपोर्ट टीमने (फास्ट) फरारी सतींदरजीत सिंग ‘गोल्डी’ ब्रारचा टॉप 25 यादीत नवीनतम समावेश केला आहे.”
1 मे, 2023 रोजी, ब्रारचा एक लाइफ साइज कट आउट, क्रमांक 15 म्हणून चिन्हांकित, टोरंटोच्या योंगे-डुंडास स्क्वेअरवर यादीतील इतर 24 व्यक्तींच्या कटआउटसह प्रदर्शित करण्यात आला. टोरंटो पोलिसांसोबत पत्रकार परिषदही घेण्यात आली.
त्या वेळी, कॅनडाच्या उच्चायुक्तालयाने दिलेल्या निवेदनात ब्रार यांना भारताने केलेल्या आरोपांबाबत आरसीएमपीच्या चौकशीचा विषय म्हटले होते.
“RCMP आपल्या आंतरराष्ट्रीय पोलिसिंग भागीदारांना पाठिंबा देण्यासाठी समर्पित आहे आणि पीडितांना न्याय मिळवून देण्यासाठी भारतीय कायद्याच्या अंमलबजावणीशी जवळून काम करत आहे. भारतात घडलेले गुन्हे हे अतिशय गंभीर स्वरूपाचे असून कॅनडामधील पोलिसांच्या हिताचे आहेत. ब्रार हे कॅनडामध्ये असल्याचे मानले जाते आणि ते सार्वजनिक सुरक्षेसाठी धोक्याचे प्रतिनिधित्व करतात. त्याची सध्या चौकशी सुरू आहे परंतु त्याच्यावर कॅनडामध्ये कोणत्याही गुन्हेगारी गुन्ह्याचा आरोप नाही,” उच्च आयोगाने सांगितले.
‘इंटरपोलच्या नोटिसा कायदेशीर बंधनकारक नाहीत’
इंटरपोलच्या रेड नोटीसनंतर ब्रारला शोधून अटक करण्यात आली आहे का असे विचारले असता, आरसीएमपीने सांगितले की इंटरपोल नोटीस कोणत्याही देशात कायदेशीर बंधनकारक नाही आणि रेड नोटीस हे आंतरराष्ट्रीय अटक वॉरंट नाही. त्यात म्हटले आहे की “सदस्य देश एखाद्या व्यक्तीला अटक करायचे की नाही हे ठरवण्यासाठी त्यांचे स्वतःचे कायदे लागू करतात”.
त्यात म्हटले आहे की RCMP एकदा त्या चॅनेलद्वारे एखाद्या व्यक्तीची जाणीव करून दिल्यानंतर, ते “गुन्हेगारीचे कोणतेही संकेत आहेत की नाही, गुन्हेगारी आमच्या आदेशात आहे की नाही आणि त्यांना कोणता धोका असू शकतो हे निर्धारित करण्यासाठी” अनेक मूल्यांकन साधनांचा वापर करेल. .
“कॅनडा कारवाई करण्यापूर्वी प्रत्येक सूचना काळजीपूर्वक विचारात घेतो. आंतरराष्ट्रीय बाबींमध्ये RCMP ची मदत नेहमीच योग्य परिश्रमाने आणि कॅनडामधील स्थापित धोरणे आणि प्रक्रियांनुसार केली जाते,” असे त्यात म्हटले आहे.
RCMP ने सांगितले की इंटरपोल ओटावा कार्यालय हे आंतरराष्ट्रीय तपास करत असलेल्या अनेक देशांसाठी कॅनडामधील संपर्काचे पहिले ठिकाण आहे परंतु ते गुन्ह्यांचा सक्रियपणे तपास करत नाही. हे सदस्य देशांना माहिती सामायिक करण्यासाठी आणि त्यांच्या संबंधित अधिकारक्षेत्रातील गुन्हेगारी तपासांमध्ये सहाय्य मिळविण्यासाठी एक मार्ग म्हणून कार्य करते.
ब्रारच्या प्रकरणाबद्दल आणि त्याला यापुढे कॅनडात का नको असे विचारले असता, आरसीएमपीने सांगितले की ते “गोपनीयतेच्या चिंतेमुळे” वैयक्तिक प्रकरणांवर भाष्य करू शकत नाहीत.
Recent Comments