नवी दिल्ली: अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी गुरुवारी भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्याशी व्हाईट हाऊसमध्ये झालेल्या भेटीनंतर 26/11 मुंबई हल्ल्यातील आरोपी तहव्वुर राणा याचे प्रत्यार्पण करण्याचा निर्णय जाहीर केला. ट्रम्प यांनी असेही म्हटले, की “भारत आणि अमेरिका कट्टरपंथी इस्लामिक दहशतवादाच्या धोक्याचा सामना करण्यासाठी एकत्र काम करतील, जो प्रत्यक्षात जागतिकच धोका आहे.”
“आज मला हे जाहीर करताना आनंद होत आहे की माझ्या प्रशासनाने 2008 च्या मुंबई दहशतवादी हल्ल्यातील कट रचणाऱ्या आणि जगातील अत्यंत कारस्थानी व्यक्तींपैकी एकाचे भारतात प्रत्यार्पण करण्यास मान्यता दिली आहे.” असे मोदींशी झालेल्या भेटीनंतर संयुक्त पत्रकार परिषदेत ट्रम्प म्हणाले. शीख फुटीरतावादावरील प्रश्नाच्या उत्तरात अमेरिकन राष्ट्राध्यक्षांनी असेही म्हटले की ‘राणा हा अत्यंत हिंसक माणूस आहे जो भारतात परत आणला जात आहे’. नवी दिल्लीकडून येणाऱ्या विनंत्यांमुळे अशी आणखीही प्रत्यार्पणे होण्याची शक्यता आहे.
26/11 च्या मुंबई दहशतवादी हल्ल्यात सहभागी असलेला पाकिस्तानी वंशाचा कॅनेडियन नागरिक राणा याची रवानगी आता परत भारतात केली जाणार आहे. या हल्ल्यात 166 जण ठार झाले होते आणि 10 पैकी नऊ दहशतवादी हल्लेखोर ठार झाले होते. पकडण्यात आलेला एकमेव दहशतवादी अजमल कसाब याला 2012 मध्ये फाशीची शिक्षा सुनावण्यात आली होती. गेल्या महिन्यात, परराष्ट्र मंत्रालयाने म्हटले होते की, 21 जानेवारी रोजी अमेरिकेच्या सर्वोच्च न्यायालयाने राणाची पुनर्विचार याचिका फेटाळल्यानंतर भारत त्याच्या प्रत्यार्पणासाठी प्रक्रियात्मक मुद्द्यांवर काम करत आहे. राणाचे भारतात प्रत्यार्पण रोखण्यासाठी हा शेवटचा कायदेशीर मार्ग होता.
अमेरिकन प्रशासनाने मंजुरी दिल्यानंतर 24 तासांच्या आत प्रत्यार्पण करता येते. द प्रिंटने पूर्वी दिलेल्या वृत्तानुसार, राष्ट्रीय तपास संस्थेने (एनआयए) पाच अधिकाऱ्यांची एक टीम तयार केली आहे, जी अमेरिकन प्रशासनाने अधिकृत मंजुरीवर स्वाक्षरी केल्यानंतर अमेरिकेला जाईल. राणाला लॉस एंजेलिसमधील एका तुरुंगवासाच्या ठिकाणी ठेवण्यात आले आहे. राणाला भारतात आणण्याच्या प्रक्रियेचा एक भाग म्हणून इन्स्पेक्टर जनरल दर्जाच्या अधिकाऱ्यांची एक तात्पुरती टीम काम करेल. दरम्यान, भारतात, तिहार तुरुंग संकुलाला गेल्या महिन्यात राणाच्या हस्तांतरणाची तयारी करण्यास सांगण्यात आले होते.
पंतप्रधान मोदींनी राणाच्या प्रत्यार्पणाबद्दल ट्रम्प यांचे आभार मानले. परराष्ट्र सचिव विक्रम मिस्री यांच्या मते, दोन्ही बाजू राणाच्या भारतात हस्तांतरणासाठी रसद तयार करत आहेत. पाकिस्तानी सैन्यात माजी डॉक्टर असलेला राणा 1997 मध्ये कॅनडा आणि नंतर अमेरिकेत स्थलांतरित झाला, जिथे त्याने एक इमिग्रेशन फर्म स्थापन केली. त्याचा वापर लष्कर-ए-तैयबाचा दहशतवादी डेव्हिड हेडलीने कथितपणे केला होता. तथापि, 2011 मध्ये हेडलीच्या दहशतवादी कारवायांना मदत केल्याबद्दल राणा निर्दोष सुटला.
हेडलीला दोषी ठरवण्यात आले. एका वेगळ्या प्रकरणात, राणाला एका डॅनिश वृत्तपत्रावर हल्ला करण्याचा कट रचल्याबद्दल दोषी ठरवण्यात आले आणि 14 वर्षांच्या तुरुंगवासाची शिक्षा सुनावण्यात आली. कोविड-19 साथीच्या काळात त्याला दयाळूपणाच्या आधारावर सोडण्यात आले, परंतु नवी दिल्लीच्या प्रत्यार्पणाच्या विनंतीनंतर अमेरिकन अधिकाऱ्यांनी त्याला अटक केली. 2023 मध्ये, अमेरिकेच्या एका न्यायालयाने त्याच्या प्रत्यार्पणाचा आदेश दिला – राणाच्या वकिलांनी या आदेशाला आव्हान दिले होते, जो नोव्हेंबर 2024 मध्ये सर्वोच्च न्यायालयात पोहोचला.
ट्रम्प यांनी राणाच्या प्रत्यार्पणाची घोषणा मोदींच्या अमेरिका भेटीच्या शेवटी केली. अमेरिकेच्या दोन दिवसांच्या दौऱ्यावर असलेले भारतीय पंतप्रधान गुरुवारी दुपारी ट्रम्प यांची भेट घेतली – गेल्या महिन्यात अमेरिकेच्या राष्ट्रपतीपदाच्या शपथविधीनंतर त्यांना भेटणारे ते चौथे आंतरराष्ट्रीय नेते होते. दोन्ही नेत्यांमध्ये गुन्हेगारीवरील सहकार्य आणि आंतरराष्ट्रीय दहशतवादाशी लढण्यासह अनेक मुद्द्यांवर चर्चा झाली.
Recent Comments