नवी दिल्ली: रशियासोबतचे युद्ध संपवण्यासाठी वाटाघाटी करण्यासाठी अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प युक्रेनचे राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमिर झेलेन्स्की यांच्यावर दबाव आणत राहिल्याने अमेरिकेने युक्रेनला लष्करी मदत स्थगित केली आहे.गेल्या शुक्रवारी झेलेन्स्की यांच्याशी झालेल्या ओव्हल ऑफिसच्या चर्चेनंतर काही दिवसांतच कीवला लष्करी मदत थांबवण्याचा ट्रम्प यांचा आदेश आला आहे. अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष जे.डी.व्हान्स यांच्यासह त्यांनी युक्रेनच्या राष्ट्राध्यक्षांवर टीका केली, कारण त्यांच्या मते, पूर्व युरोपीय राष्ट्राला वॉशिंग्टनने दिलेल्या लष्करी मदतीबद्दल त्यांनी व्यक्त केलेले आभार अपुरे आहेत.
मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, व्हाईट हाऊसच्या अधिकाऱ्यांनी म्हटले आहे, की, ‘ट्रम्प यांचा असा विश्वास आहे, की लष्करी मदत स्थगित करणे तोपर्यंत सुरू राहील, जोपर्यंत झेलेन्स्की रशियाशी शांततेच्या वाटाघाटींसाठी तयार होत नाहीत. या स्थगितीमुळे सुमारे 1 अब्ज डॉलर्सच्या शस्त्रास्त्रे आणि दारूगोळ्यावर परिणाम होईल, जे कीवला हस्तांतरित केले जाणार होते’. ‘रशियासोबत शांतता प्रस्थापित करणे अद्याप फार दूरची गोष्ट आहे’ या युक्रेनच्या राष्ट्राध्यक्षांच्या लंडनमधील विधानांवर ट्रम्प यांनी सोमवारी संध्याकाळी उशिरा टीका केली.
“हे झेलेन्स्की यांनी केलेले सर्वात वाईट विधान आहे आणि अमेरिका ते जास्त काळ सहन करणार नाही! मी हेच म्हणत होतो, जोपर्यंत अमेरिकेचा पाठिंबा आहे तोपर्यंत या माणसाला शांतता नको आहे आणि युरोपने झेलेन्स्की यांच्याशी झालेल्या बैठकीत स्पष्टपणे सांगितले की ते अमेरिकेशिवाय हे काम करू शकत नाहीत,” असे ट्रम्प यांनी ट्रुथ सोशलवरील सोशल मीडिया पोस्टमध्ये म्हटले आहे. युद्धाच्या एका महत्त्वाच्या क्षणी शस्त्रास्त्रे आणि दारूगोळ्याचे हस्तांतरण पूर्णपणे स्थगित करण्याच्या हालचालीमुळे ट्रम्प आणि झेलेन्स्की या दोन्ही नेत्यांमधील दरी आणखी वाढली आहे, ज्यामुळे रशियाला युद्धभूमीवर अधिक प्रादेशिक विजय मिळवता येईल. मॉस्कोने संघर्ष सुरू केला असला तरी, अमेरिकन राष्ट्राध्यक्षांनी युक्रेनवरील युद्ध संपवण्याचा भार हलवला आहे.
रशियाचे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांनी 24 फेब्रुवारी 2022 रोजी पहाटे ‘विशेष लष्करी कारवाई’ ची घोषणा केली, ज्यामुळे पूर्व युरोपीय राष्ट्रांमध्ये उघड संघर्ष सुरू झाला. तथापि, 2014 पासून, मॉस्कोने क्रिमियावर कब्जा केल्यानंतर, युक्रेन आणि रशिया एकमेकांशी संघर्ष करत आहेत. अमेरिका आणि युक्रेनमधील संबंध ताणलेले असतानाही, युके, फ्रान्स आणि जर्मनीसह अनेक अमेरिकन मित्र राष्ट्रांनी रविवारी कीवला आणखी पाठिंबा देण्याचे आश्वासन दिले. तथापि, युरोपीय राष्ट्रांकडे युक्रेनला स्वतःचे रक्षण करण्यासाठी पुरेसा शस्त्रसाठा आहे का हे अद्याप स्पष्ट झालेले नाही.
ट्रम्प यांनी यापूर्वीही युक्रेनची मदत घटवली होती
ट्रम्प यांनी युक्रेनला देण्यात येणारी मदत कमी करण्याची ही पहिलीच वेळ नाही. जुलै 2019 मध्ये अमेरिकन राष्ट्राध्यक्षांनी त्यांचे तत्कालीन राजकीय विरोधक जोसेफ आर. बायडेन ज्युनियर आणि त्यांचा मुलगा हंटर बायडेन यांच्याविरुद्ध चौकशी सुरू करण्यासाठी झेलेन्स्की यांच्यावर दबाव आणल्यानंतर पाच वर्षांहून अधिक काळानंतर हे घडले आहे. कोविड-19 साथीच्या आधी व्हाईट हाऊससाठीची स्पर्धा तीव्र झाल्याने ट्रम्प यांनी त्यांच्या पहिल्या कार्यकाळात झेलेन्स्की यांना बायडेन कुटुंबाविरुद्ध चौकशी सुरू करण्यासाठी दबाव आणल्याचे वृत्त आहे.
ट्रम्प 2020 च्या निवडणुकीत बायडेन यांच्याकडून पराभूत झाले. शिवाय, अमेरिकन राष्ट्राध्यक्षांनी न्यूयॉर्क शहरातील माजी महापौर रुडोल्फ डब्ल्यू. गिउलियानी यांच्यासह प्रचारातील इतर सदस्यांचा वापर करून झेलेन्स्की यांना बायडेन कुटुंबाची चौकशी करण्यास भाग पाडले. यामुळे ट्रम्प यांच्यावर अमेरिकन प्रतिनिधी सभागृहाने पहिला महाभियोग चालवला. अमेरिकन राष्ट्राध्यक्षांना नंतर फेब्रुवारी 2020 मध्ये सिनेटने निर्दोष मुक्त केले. गेल्या वर्षी प्रचाराच्या मार्गावर असताना, व्हाईट हाऊसमध्ये निवडून आल्यास पहिल्याच दिवशी युद्ध संपवण्याचे आश्वासन अमेरिकन राष्ट्राध्यक्षांनी दिले होते. तथापि, त्यांनी पदभार स्वीकारल्यापासून जवळजवळ 45 दिवसांत शांतता करार अशक्य झाला आहे.
तथापि, अमेरिकन प्रशासन पुतिन यांच्याशी संपर्कात आहे, ट्रम्प यांनी फेब्रुवारीमध्ये रशियन राष्ट्राध्यक्षांशी एक तासाचा फोन कॉल केला होता. त्यानंतर काही दिवसांनी, अमेरिकेचे परराष्ट्र मंत्री मार्को रुबियो यांनी त्यांचे रशियन समकक्ष सर्गेई लावरोव्ह यांची सौदी अरेबियाची राजधानी रियाध येथे भेट घेतली. चर्चेत कीवची उपस्थिती नसतानाही दोन्ही बाजूंनी युक्रेनमधील युद्ध संपवण्यावर चर्चा केली. ट्रम्प युक्रेनला खनिज करारावर स्वाक्षरी करण्यासाठी दबाव आणत आहेत, ज्यावर झेलेन्स्की गेल्या आठवड्यात त्यांच्या अमेरिका भेटीदरम्यान स्वाक्षरी करतील अशी अपेक्षा होती. तथापि, करारावर अद्याप स्वाक्षरी झालेली नाही, कारण युक्रेनच्या राष्ट्राध्यक्षांना ओव्हल ऑफिसमधील विनाशकारी संवादानंतर व्हाईट हाऊस सोडण्यास सांगण्यात आले होते.
ट्रम्पच्या या निर्णयामुळे त्यांच्या प्रशासनाच्या अलीकडील परराष्ट्र धोरणाच्या हालचाली सुरूच राहिल्या आहेत, ज्यामुळे त्यांना त्यांच्या पारंपारिक मित्र राष्ट्रांशी मतभेद निर्माण झाले आहेत. गेल्या आठवड्यात, अमेरिकेने संयुक्त राष्ट्रांमध्ये युरोपियन समर्थित ठरावांविरुद्ध मतदान केले, ज्यात युक्रेनमधील युद्धासाठी रशियाचा निषेध करण्यात आला होता. अमेरिका रशिया आणि संयुक्त राष्ट्रांमध्ये काही इतर राष्ट्रांसह या ठरावाविरुद्ध मतदान करण्यासाठी सामील झाली.
Recent Comments