नवी दिल्ली: रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्रालयाने संकलित केलेल्या वार्षिक आकडेवारीनुसार, 2023 मध्ये रस्ते अपघातांमुळे देशात दर तासाला सरासरी 20 लोकांचा मृत्यू झाला होता. दर तासाला सरासरी 55 अपघातांसह, गेल्या वर्षी देशात 4 लाख 80 हजार 583 रस्ते अपघातांची नोंद झाली. देशात 4 लाख 62 हजार 312 अपघातांची नोंद असताना 2022 पासून रस्ते अपघातांमध्ये 4.2 टक्के वाढ ही संख्या दर्शवते.
मृत्यू व्यतिरिक्त, अपघातांमुळे 2023 मध्ये प्रति तास 53 जखमी झाले, जे गेल्या वर्षी 4 लाख 62 हजार 825 होते. 2022 पासून मृतांमध्ये 2.6 टक्के वाढ आणि जखमींमध्ये 4.4 टक्के वाढ ही संख्या दर्शवते.
1 हजार 457 वर, 2023 मध्ये दिल्लीत सर्वाधिक रस्ते अपघातातील मृत्यूची नोंद झाली, त्यानंतर बेंगळुरू (915) आणि जयपूर (849) यांचा क्रमांक लागतो. राज्य स्तरावर, उत्तर प्रदेशमध्ये सर्वाधिक रस्ते अपघातात मृत्युमुखी पडलेल्यांची संख्या – 23 हजार 652, त्यानंतर तामिळनाडू (18 हजार347) आणि महाराष्ट्र (15 हजार 366) अशी ही आकडेवारी आहे. सर्व राज्यांमध्ये तामिळनाडूमध्ये सर्वाधिक रस्ते अपघातांची नोंद झाली आहे- 67 हजार 213, त्यानंतर मध्य प्रदेश, केरळ, उत्तर प्रदेश आणि कर्नाटक यांचा क्रमांक लागतो.
2023 मध्ये प्रति लाख लोकसंख्येतील अंदाजे 87 अपघात पाहता, तामिळनाडूमध्ये सलग सहाव्या वर्षी अपघातांची सर्वाधिक संख्या नोंदवली गेली. मात्र, देशभरात रस्ते अपघातात होणाऱ्या मृत्यूंपैकी 13.7 टक्के मृत्यू उत्तर प्रदेशात आहेत.
आकडेवारीनुसार, रस्ता अपघाताची तीव्रता—दर 100 अपघातांमागे मृत्यू म्हणून मोजली जाणारी—मोठ्या प्रमाणात अपरिवर्तित राहिली. 2022 मधील 36.5 वरून 2023 मध्ये 36 एवढी किंचित घट झाली आहे. वेग हे मृत्यूचे प्रमुख कारण म्हणून उदयास आले, जे सर्व रस्ते अपघात मृत्यूंपैकी 68.1 टक्के योगदान देते.
जवळपास निम्म्या मृत्यूंमध्ये दुचाकी वापरकर्त्यांचा समावेश आहे, ज्यांचा एकूण मृत्यूपैकी 44.8 टक्के वाटा आहे. याउलट, रस्त्यावरील अपघातातील मृत्यूंपैकी 20 टक्के पादचारी आहेत.
अहवालानुसार हे स्पष्ट होते की भारतातील राज्य आणि राष्ट्रीय महामार्ग, जे भारताच्या एकूण रस्त्यांपैकी फक्त 4.9 टक्के आहेत, ते सर्वात प्राणघातक आहेत, सर्व रस्ते अपघातातील मृत्यूंपैकी 59.3 टक्के आहेत. दररोज अपघातांमध्ये अंदाजे 26 मुलांचा मृत्यू होतो, ज्यात 9,489 मृत्यू होतात, म्हणजे एकूण अपघाती मृत्यूंपैकी सुमारे 6 टक्के. 2022 च्या तुलनेत त्यात 0.41 टक्क्यांची किंचित घट झाली आहे.
तथापि, 18 ते 45 वयोगटातील व्यक्तींचा बहुतांश रस्ते अपघातात मृत्यू झाला. 85.2 टक्के मृत्यू हे पुरुष प्राथमिक बळी होते, तर महिलांचे प्रमाण 14.8 टक्के होते. ग्रामीण भागात मृत्यूचे प्रमाण अधिक होते, शहरी भागातील 31.5 टक्के मृत्यूच्या तुलनेत एकूण मृत्यूंपैकी 68.4 टक्के होते.
2020 मध्ये, जागतिक रोड स्टॅटिस्टिक्स 2022 नुसार, रस्ते अपघातातील मृत्यूसाठी भारत जागतिक स्तरावर प्रथम क्रमांकावर होता. चीन आणि युनायटेड स्टेट्सला मागे टाकून, 3 लाख 45 हजार 238 अपघात आणि 1 लाख 31 हजार 714 मृत्यूंसह देशात क्रॅश तीव्रता दर 38.15 नोंदवला गेला.
Recent Comments