लखनौ: बहुजन समाज पक्षाच्या अध्यक्षा मायावती आणि आझाद समाज पक्षाचे (काशीराम) खासदार चंद्रशेखर आझाद यांनी या प्रस्तावाला विरोध केल्यानंतर आणि त्यांच्या समर्थकांनी मोठ्या प्रमाणात निदर्शने केल्यानंतर उत्तर प्रदेश सरकारने कानपूरमधील गौतम बुद्ध उद्यानाच्या परिसरात ‘शिवालय पार्क’ बांधण्याचा प्रस्ताव रद्द केला आहे. मायावती आणि आझाद योगी आदित्यनाथ यांच्या नेतृत्वाखालील सरकारला हा प्रस्ताव रद्द करण्याची मागणी करत होते, कारण हा निर्णय धर्मनिरपेक्ष मूल्यांच्या विरोधात जाईल आणि गौतम बुद्ध आणि बी.आर. आंबेडकरांच्या वारशाचा अपमान करेल. ‘शिवालय पार्क’च्या प्रस्तावात गौतम बुद्ध उद्यानाजवळ 12 ज्योतिर्लिंगांच्या प्रतिकृती बसवण्याचा समावेश होता.
कानपूरच्या महापौर प्रमिला पांडे यांनी शहरापासून राज्यात निषेध वाढल्यानंतर बुधवारी हा प्रस्ताव रद्द केला. त्यांनी आता अधिकाऱ्यांना ‘शिवालय पार्क’साठी पर्यायी जागा शोधण्याचे निर्देश दिले आहेत. ‘शिवालय पार्क’ प्रस्तावावर प्रतिक्रिया देताना, मायावती यांनी यापूर्वी तीव्र आक्षेप नोंदवला होता आणि म्हटले होते की गौतम बुद्ध उद्यानातील दुसऱ्या श्रद्धेचे धार्मिक स्थळ “अत्यंत अनुचित” आहे आणि त्यामुळे सामाजिक सौहार्द बिघडण्याचा धोका आहे. ‘एक्स’वर दिलेल्या निवेदनात मायावती म्हणाल्या की, या उद्यानाचे बौद्ध आणि आंबेडकरी लोकांसाठी भावनिक आणि आध्यात्मिक मूल्य आहे आणि कोणतेही बदल केल्यास त्याचे पावित्र्य कमी होईल. “सरकारने हा प्रस्ताव ताबडतोब मागे घ्यावा, अन्यथा यामुळे लोकांमध्ये अशांतता आणि द्वेष निर्माण होऊ शकतो,” मायावती यांनी एक्सवर लिहिले आणि त्यानंतर, कल्याणपूरमधील गौतम बुद्ध उद्यानाजवळ मंगळवारी बसपाच्या कार्यकर्त्यांनी निदर्शने केली.
आझाद यांनी मुख्यमंत्र्यांना पत्र लिहून या योजनेला विरोध केला, गौतम बुद्ध उद्यान हे बुद्ध आणि आंबेडकरांशी संबंधित करुणा, समानता आणि बंधुत्वाचे प्रतीक असल्याचे म्हटले आणि चेतावणी दिली की ते धार्मिक स्थळात रूपांतरित केल्याने बहुजन समुदायाच्या भावना दुखावतील. धार्मिक स्वातंत्र्याबद्दल आदर व्यक्त करत, चंद्रशेखर आझाद यांनी आग्रह धरला की असे प्रकल्प कोणत्याही संघर्ष टाळण्यासाठी वेगळ्या जमिनीवर विकसित केले जावेत. कानपूर महानगरपालिकेने सुरुवातीला गौतम बुद्ध उद्यान परिसरात ‘शिवालय उद्यान’ प्रस्तावित केले होते, त्यानंतर कानपूर विकास प्राधिकरण (केडीए) ने ते मंजूर केले आणि आयुक्त सुधीर कुमार यांनी जागेची पाहणी केली. त्यावेळी अधिकाऱ्यांनी ‘द प्रिंट’ला सांगितले होते की, सुरुवातीला जिल्ह्यातील रुमा परिसरातील शताब्दी पार्क येथे प्रस्तावित केलेला हा प्रकल्प नंतर गौतम बुद्ध पार्क येथे हलवण्यात आला.
तथापि, हा अहवाल दाखल करताना, राजकीय आणि सार्वजनिक दबावाला बळी पडून सरकार ‘शिवालय पार्क’ प्रकल्प कुठे हलवणार याबद्दल कोणतेही स्पष्टीकरण नव्हते.
मायावती सरकार काळातील बुद्ध पार्क
मायावती यांनी 1997 मध्ये त्यांच्या दुसऱ्या मुख्यमंत्रीपदाच्या काळात, सामाजिक न्यायाच्या दिशेने पावले उचलत बहुजन ओळख मजबूत करण्याच्या त्यांच्या पक्षाच्या प्रयत्नांचा एक भाग म्हणून गौतम बुद्ध पार्कचा विकास करण्याचे काम हाती घेतले. काही आठवड्यांपूर्वी, प्रसिद्ध गौतम बुद्ध पार्कचे नाव ‘शिवालय पार्क’ असे ठेवण्यात येईल अशा वृत्तांवरून वाद निर्माण झाला होता. एटा येथील बौद्ध सैन्य संघटनेने या निर्णयाला विरोध केला आणि दावा केला की सरकार अशा बदलाची योजना आखत आहे. त्यांचे राज्याध्यक्ष कन्हैया लाल शाक्य यांच्या नेतृत्वाखाली, गट सदस्यांनी उपजिल्हा दंडाधिकाऱ्यांना निवेदन सादर केले. तथापि, नंतर नागरी महामंडळाने उद्यानाचे नाव बदलण्याचा असा कोणताही प्रस्ताव असल्याचे नाकारले. प्रस्तावित ‘शिवालय पार्क’च्या जागेवरील वाद सुरू झाल्यापासून उत्तर प्रदेश भाजपचा अनुसूचित जाती मोर्चा मध्यममार्गी तोडगा शोधत आहे.
‘द प्रिंट’शी बोलताना, त्यांचे प्रमुख राम चंद्र कनौजिया म्हणाले, “या मुद्द्यावर मध्यममार्गी तोडगा काढला पाहिजे. भगवान बुद्ध हे एक आदरणीय व्यक्तिमत्व आहेत. आम्हाला भगवान शिव यांचाही तितकाच आदर आहे. आम्हाला कोणताही संघर्ष नको आहे. अंतिम निर्णय घेण्यापूर्वी अधिकाऱ्यांनी आमच्या समुदाय नेत्यांशी सल्लामसलत करावी.”
Recent Comments