एकनाथ शिंदेंकडून प्रशासकीय सुधारणांसह ‘मिशन मुंबई’ची सुरुवात

महाराष्ट्राचे उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांचा फाइल फोटो

मुंबई: गेल्या वर्षी झालेल्या विधानसभा निवडणुकीने एकनाथ शिंदे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेनेला मोठा दिलासा दिला. निकालांमुळे पक्षाला विश्वास मिळाला की तीच खरी शिवसेना आहे, केवळ निवडणूक आयोगाच्या नोंदींनुसारच नाही तर  जनादेशानुसारही. तथापि, एक प्रदेश असा होता जिथे हा विश्वास थोडा डळमळीत राहिला आणि तो म्हणजे मुंबई, अविभाजित शिवसेनेचे गृहक्षेत्र, जिथे ती जन्माला आली आणि राजकीयदृष्ट्या प्रसिद्ध झाली.

आता, बृहन्मुंबई महानगरपालिका (बीएमसी) निवडणुकीपूर्वी, एकनाथ शिंदे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेना सर्व त्रुटी भरून काढण्याचा प्रयत्न करत आहे. पक्षाने या महिन्यात आपली प्रशासकीय रचना मजबूत करण्यासाठी अनेक पावले उचलली आहेत. प्रथम, त्यांनी आपल्या प्रशासकीय रचनेत सुधारणा केली, विभाग प्रमुखांची संख्या पूर्वीच्या सहा किंवा आठवरून 36 पर्यंत वाढवली – शहरातील प्रत्येक विधानसभा मतदारसंघासाठी एक. या सर्व पदांवर त्यांनी नवीन नेत्यांची नियुक्ती केली आहे आणि निवडणुकीच्या दृष्टिकोनातून प्रशिक्षण सत्रे सुरू केली आहेत. पक्षाच्या एका पदाधिकाऱ्याने सांगितले की, “शिवसेनेकडे नेहमीच पुरुष आणि महिला दोन्ही गटात जास्तीत जास्त आठ विभाग प्रमुख असतात. परंतु, शिंदे साहेबांना रचनेचे अधिक विकेंद्रीकरण करायचे होते.”

शिवाय, या महिन्यात, पक्षाने मुंबईतील सहा संसदीय मतदारसंघांसाठी प्रभारी म्हणून त्यांच्या सात वरिष्ठ नेत्यांची नियुक्ती केली आहे, ज्यामध्ये मुंबई ईशान्य मतदारसंघात दोन पर्यवेक्षक आहेत. मुंबईतील तयारीवर देखरेख करण्यासाठी पक्षाचे नेते आणि महाराष्ट्राचे उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्या अध्यक्षतेखालील मुख्य कार्यकारी समितीमध्ये पक्षाच्या 21 वरिष्ठ नेत्यांची टीमदेखील नियुक्त केली आहे. विधानसभा निवडणुकीपासून, शिंदे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेना माजी बीएमसी नगरसेवकांना पक्षात समाविष्ट करण्याचा प्रयत्न करत आहे, ज्यामुळे महापालिका निवडणुकीसाठी निवडण्यासाठी उमेदवारांची संख्या वाढेल.

या आठवड्याच्या सुरुवातीला, शिंदे यांनी पक्षातील सर्व माजी नगरसेवकांच्या बैठकीत भाषण केले. पक्षाच्या आकडेवारीनुसार, 2017 ते 2022 पर्यंत कार्यरत असलेल्या 227 सदस्यीय संस्थेतील 59 माजी नगरसेवक आहेत. शिवाय, 2012-2017 च्या कार्यकाळातील 33 माजी नगरसेवक आणि 2007-2012 च्या कार्यकाळातील 14 माजी नगरसेवक आहेत. बीएमसीच्या निवडणुका पुढील वर्षाच्या सुरुवातीला होण्याची शक्यता आहे. शेवटच्या वेळी 2017 मध्ये निवडणुका झाल्या होत्या, जेव्हा शिवसेना अविभाजित होती. त्या महामंडळाचा कार्यकाळ 2022 मध्ये संपला आणि तेव्हापासून निवडणुका प्रलंबित आहेत. “आम्ही ऑपरेशन मुंबई पूर्ण वेगाने सुरू केले आहे. आता आमचे मुख्य लक्ष हेच आहे. ही सर्वात श्रीमंत नागरी संस्था आणि राज्याची राजधानी आहे. मुंबईत राजकीय सत्ता स्थापन केल्याने उर्वरित राज्यात आपोआपच त्याचा परिणाम होतो. त्यामुळे राज्यभरातील पक्ष कार्यकर्त्यांमध्ये एक विशिष्ट आत्मविश्वास निर्माण होतो,” असे शिवसेनेचे प्रवक्ते राहुल लोंढे म्हणाले.

‘मतदारांचा आधार मजबूत करण्यावर लक्ष केंद्रित करा’

पक्ष नेत्यांनी सांगितले की, सर्व विभाग प्रमुखांना दिलेले पहिले काम म्हणजे घरोघरी जाऊन विद्यमान मतदार याद्या पडताळणे आणि नवीन मतदारांची नोंदणी करण्यास मदत करणे. मुंबईच्या रणनीतीशी संबंधित एका वरिष्ठ नेत्याने द प्रिंटला सांगितले की, “सध्या, मुंबईत, निवडणुकीच्या दृष्टिकोनातून सर्वात मोठी समस्या म्हणजे अनेक इमारती आणि सोसायट्या पुनर्विकासासाठी गेल्या आहेत. याचा अर्थ, मतदार तात्पुरते नगरसेवकांच्या वॉर्डच्या सीमेबाहेर मतदान करू शकतात आणि ते विखुरले जातील, ज्यामुळे मोठ्या गट, समुदाय आणि सोसायट्यांसाठी लक्ष्यित प्रचार करणे कठीण होईल.” “स्थानिक निवडणुकीत, एका वॉर्डमधील 60-80 मतेदेखील कौल फिरवू शकतात. एकदा आमच्याकडे आमचे मतदार नेमके कुठे आहेत याचा डेटा आला की, आम्ही त्यानुसार आमची ग्राउंड प्रचार रणनीती आखू शकू,” ते पुढे म्हणाले. उद्योगाच्या अंदाजानुसार मुंबईतील 2000 हून अधिक इमारती सध्या पुनर्विकासाच्या कामात आहेत.

एकंदरीत, गेल्या वर्षी शिंदे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेनेने महाराष्ट्रातील 288 विधानसभा जागांपैकी 57 जागा जिंकल्या होत्या, तर शिवसेनेने (उद्धव बाळासाहेब ठाकरे) 20 जागा जिंकल्या होत्या. तथापि, मुंबईत शिंदे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेनेला फक्त सहा जागा जिंकता आल्या, तर शिवसेनेने (उबाठा) 10 जागा जिंकल्या, ज्या त्यांच्या एकूण महाराष्ट्रातील मतांच्या निम्म्या जागा आहेत. “विधानसभा निवडणुकीत, महाराष्ट्र नवनिर्माण सेनेने (मनसे) आमची मते कमी केली, त्यामुळे आम्हाला अनेक ठिकाणी फटका बसला. यावेळी, आम्ही आमच्या स्थानिक पातळीवरील कार्यकर्त्यांना आमच्या मतदारांवर आमची पकड मजबूत करून पुन्हा असे होऊ नये यासाठी सूचना दिल्या आहेत,” असे वर उल्लेख केलेल्या नेत्याने सांगितले. निवडणूक आयोगाच्या आकडेवारीचे विश्लेषण केल्यावर असे दिसून येते की, राज ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखालील मनसेने शिवसेनेकडून (उबाठा) पराभूत झालेल्या किमान सात जागांवर शिंदे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेनेची मते कमी केली. या जागा विक्रोळी, जोगेश्वरी पूर्व, दिंडोशी, कलिना, वांद्रे पूर्व, माहीम आणि वरळी आहेत.

यावेळी, मनसे आणि शिवसेना (उबाठा) यांच्या युतीमध्ये ठाकरे बंधू महापालिका निवडणुकीसाठी एकत्र येण्याची शक्यता आहे.

शिंदे यांचे निरीक्षण 

अविभाजित शिवसेनेत, ठाणे येथील रहिवासी असलेले एकनाथ शिंदे हे प्रामुख्याने ठाणे आणि मुंबई महानगर प्रदेशातील पक्षाच्या कारभाराचे प्रमुख होते. आता, त्यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेनेत, ते मुंबईत पक्षाच्या वाढीचे वैयक्तिकरित्या निरीक्षण करत आहेत, आठवड्यातून किमान एक बैठक शहरातील पदाधिकाऱ्यांसोबत घेतात, असे पक्षाच्या अनेक पदाधिकाऱ्यांनी द प्रिंटला सांगितले. या आठवड्याच्या सुरुवातीला, उपमुख्यमंत्र्यांनी सर्व पक्षाच्या पदाधिकाऱ्यांच्या आणि माजी नगरसेवकांच्या बैठकीत भाषण केले, जिथे त्यांनी शिंदे यांनी मुख्यमंत्री असताना घेतलेल्या निर्णयांवर प्रकाश टाकण्यासाठी प्रचाराची रणनीती कशी आखायची याबद्दल विशिष्ट निर्देश दिल्याचे सांगितले जाते.

“आमच्या कार्यकर्त्यांशी आणि मतदारांशी बोलताना आम्ही किमान 42 कामे अधोरेखित करणे अपेक्षित आहे. कोस्टल रोड असो, मेट्रो प्रकल्प असो, झोपडपट्टी पुनर्वसन योजना असो, कामराज नगरसारख्या मोठ्या लेआउटचा पुनर्विकास असो, शिंदे साहेबांच्या कार्यकाळातच या प्रकल्पांना अंमलबजावणीसाठी गती मिळाली,” असे एका माजी नगरसेवक आणि पक्षाचे विभाग प्रमुख यांनी ‘द प्रिंट’ला सांगितले. मुंबईतील पक्षाच्या एका आमदाराने सांगितले की, या महिन्यापासून शिंदे मुंबईतील तयारीचा संसदीय मतदारसंघनिहाय आढावा घेण्याची आणि वेगवेगळ्या वॉर्डांना भेट देण्याची योजना आखत आहेत.