“लोकांना ‘पापाजी की जहागीर’ नाही, समृद्धी हवी”: मीनाक्षी लेखी

केंद्रीय मंत्री नितीन गडकरी यांनी शनिवारी नागपुरात महाराष्ट्राचे उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांचे महाराष्ट्रात महायुतीच्या विजयाबद्दल अभिनंदन केले.

नुकत्याच झालेल्या निवडणुकांमध्ये काँग्रेसने निराशाजनक कामगिरी केली आहे. सर्वच चर्चा आणि कोणत्याही गोष्टीने राहुल गांधींना हरवलेला मुलगा बनवला आहे. याउलट, भाजपने जनतेला दिलेल्या आश्वासनांवर चर्चा केली आणि नुकत्याच झालेल्या महाराष्ट्र निवडणुकीत प्रचंड बहुमताने पुन्हा सत्तेवर निवडून आले.

बहुमत स्पष्ट नसलेल्या राज्यांमध्येही भाजपला मतदारांच्या विश्वासाचा सर्वाधिक वाटा मिळवण्यात यश आले आहे. झारखंडमध्ये, भाजपने 33.9 टक्के मते राखली आहेत, तर जेएमएम आणि काँग्रेसचा एकत्रित वाटा 39.2 टक्के होता. हे उघड आहे की काँग्रेसचे अनेक वर्षांचे कुशासन आणि पोकळ आश्वासने-हवा में बातें, जसे की हिंदीमध्ये म्हणतात- यामुळे निवडणुकीत पक्षाचा दात नसलेला वाघ बनला आहे.

विकसित भारत किंवा स्थिर भारत

काँग्रेसच्या 60 वर्षांच्या राजवटीत लोकांच्या मोठ्या आकांक्षा अस्पर्श राहिल्या. त्या आकांक्षांना भाजपकडून संबोधित केले जात आहे. जिथे जिथे त्यांना सत्तेवर बसवले गेले तिथे त्यांनी त्या वेळेचा उपयोग देशसेवा, जनतेची सेवा, जनतेची सेवा करण्यासाठी केला आहे. रस्ते बांधले जात आहेत, बंदरे बांधली जात आहेत आणि पायाभूत सुविधांचा विकास होत आहे.

2023 च्या वर्षअखेरीचा आढावा दर्शवितो की राष्ट्रीय महामार्ग नेटवर्क 60 टक्क्यांनी वाढले आहे, 2014 मध्ये 91,287 किमी होते ते 2023 मध्ये 1,46,145 किमी झाले आहे. रेल्वे कनेक्टिव्हिटी देखील वाढली आहे. गेल्या 10 वर्षांत, 31,000 किमीचा रेल्वे ट्रॅक—जर्मनीच्या संपूर्ण नेटवर्कच्या बरोबरीचा—जोडला गेला आहे. याशिवाय, भाजपच्या 10 वर्षांच्या राजवटीत 44,000 किमी ट्रॅकचे विद्युतीकरण झाले आहे, तर काँग्रेसच्या 60 वर्षात एकूण 60,000 किमीचे विद्युतीकरण झाले आहे. वंदे भारत ट्रेन्स अस्पष्ट शहरांना मोठ्या शहरांशी जोडत आहेत. जानेवारी 2025 मध्ये सुरू होणारी स्लीपर ट्रेन ही वंदे भारतातील सर्वात मोठी उपलब्धी आहे.

ग्रामीण भागातील वीज उपलब्धता 2015 मधील 12 तासांवरून डिसेंबर 2023 मध्ये 20.6 तासांपर्यंत वाढली आहे. अखिल भारतीय शिखर टंचाई कमी करण्यात आली आहे, आणि वाढत्या अर्थव्यवस्थेच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी एकूण वीज निर्मिती वाढवण्यात आली आहे.

जनतेने दिलेली संधी भाजपने वाया घालवली नाही. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि गृहमंत्री अमित शहा यांच्या गतिमान जोडीच्या नेतृत्वाखाली भाजपने पक्षाच्या कार्यकर्त्यांमध्ये उत्साह संचारला आहे आणि त्यामुळे संपूर्ण टीम रात्रंदिवस कामाला लागली आहे. नोकरशहा आणि मंत्र्यांनाही या कामाचा दर्जा मिळाला आहे. आम्ही सुरक्षितपणे म्हणू शकतो की भाजपचा सूर्य कधीच मावळत नाही आणि मा भारतीच्या मुला-मुलींना चोवीस तास काम करायला लावले जाते.

जागतिक महासत्ता म्हणून भारत

सर्वसामान्य भारतीयांच्या आकांक्षा पूर्ण केल्या जात आहेत. माझ्या पूर्वीच्या मतदारसंघात मी अलीकडेच एका ऑटोरिक्षात बसलो आणि चालकाला भाजप नेतृत्वाच्या गुणांची प्रशंसा करणे थांबवता आले नाही. ते म्हणाले की भारत शांतता प्रस्थापित आणि जागतिक नेता म्हणून आजचा आंतरराष्ट्रीय दर्जा मिळवेल याची कल्पनाही केली नसेल.

पंडित जवाहरलाल नेहरू गोऱ्या माणसांशी छंद आणि पाश्चिमात्य छंद जोपासत असताना, डोनाल्ड ट्रम्प, जो बिडेन, व्लादिमीर पुतिन, व्होलोडिमिर झेलेन्स्की आणि अगदी शी जिनपिंग यांसारख्या जागतिक नेत्यांसोबत फक्त नरेंद्र मोदी आणि त्यांच्या टीमने केंद्रस्थान शेअर केले आहे.

आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधी (IMF) ने GDP वाढीचा अंदाज 7 टक्क्यांच्या आसपास वर्तवल्यामुळे, 2024 मध्ये भारताची GDP रँक 5व्या स्थानावर पोहोचण्याची अपेक्षा आहे. भारताची अर्थव्यवस्था नाजूक 5 वरून टॉप 5 मध्ये पोहोचली आहे. यामुळे भारताला आशा निर्माण झाली आहे की आपण 3 व्या स्थानावर देखील पोहोचू शकू. सध्याचे सरकार स्वप्ने विकत नाही तर दिलेली आश्वासने पूर्ण करत आहे. हे स्वप्नांना सत्यात बदलत आहे. पूर्वीच्या सरकारांमध्ये आणि या सरकारमधील फरक इथेच आहे. त्यांच्या फुटीरतावादी राजकारणामुळे काँग्रेसने भारताची आर्थिक राजधानी गमावली आहे.

वचन देणारे की तोडणारे?

हिमाचल प्रदेशमध्ये, अनुभवी सुखविंदर सिंग सुखू यांच्या नेतृत्वाखाली, काँग्रेसने 18 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या प्रत्येक महिलेला 1 हजार 500 रुपये देण्याचे आश्वासन दिले होते, परंतु त्यांनी प्रसूती केली नाही. त्यांनी 300 युनिट मोफत वीज देण्याचे आश्वासन दिले पण भाजपची 125 मोफत युनिटची योजना उलटवली आणि विजेच्या वापरावर उपकरही लावला. सफरचंद पिकवणाऱ्या स्टार्टअपसाठी मोबाईल मेडिकल क्लिनिक सुरू करण्याची आणि 680 कोटी रुपयांची तरतूद करण्याची आश्वासने पोकळच राहिली आहेत.

तेलंगणामध्ये, महालक्ष्मी योजनेत महिलांना 2 हजार 500 रुपये देण्याची अपेक्षा होती, परंतु त्याऐवजी इतरत्र निवडणुकांसाठी निधी देण्यासाठी काँग्रेसकडून राज्याचा एटीएम म्हणून वापर केला जात असल्याचे दिसते. कर्नाटकात, राज्य सरकार आता महिलांसाठीच्या मोफत बस प्रवास योजनेची “पुन्हा पाहणी” करण्याविषयी बोलत आहे कारण तिजोरी कोरडी पडत आहे.

मोदी सरकारमध्ये अधिक विश्वासार्हतेची भावना आहे कारण ती आश्वासने पूर्ण करत आहे-खोट्या आशा वाढवत नाही आणि नंतर त्यांना धूळ चारत नाही. कर्नाटकमध्ये काँग्रेसच्या 18 महिन्यांच्या राजवटीत राज्याचे कर्ज 82 हजार कोटी रुपयांवर पोहोचले आहे. भाजप खोटी आश्वासने देत नाही जी ते पाळू शकत नाहीत.

‘तळागाळापर्यंत पोचण्याचा प्रयत्न’

अलीकडच्या आकडेवारीनुसार, सहा राज्यांत भाजप तिसऱ्यांदा सत्तेत परतला आहे. महाराष्ट्र, उत्तराखंड आणि आसाम ही राज्ये आहेत ज्यांनी भाजपच्या कारभारावर विश्वास ठेवला आहे आणि त्यांना सलग तिसऱ्यांदा सत्तेत आणले आहे. यावरून असे दिसून येते की भाजपने केलेल्या कामांवर आणि या राज्यांनी आपापल्या सरकारच्या काळात केलेली प्रगती यावर जनता समाधानी आहे.

भाजपचे लोकांशी एक समीकरण आहे आणि त्यांना भेडसावणाऱ्या समस्या समजतात, अगदी आसामसारख्या राज्यात, जिथे मोठ्या प्रमाणात अल्पसंख्याक समुदाय आहे. आसाममधील काँग्रेसचा बालेकिल्ला असलेल्या समगुरी विधानसभा मतदारसंघात, जिथे मुस्लिमांची सुमारे ६५ टक्के मते आहेत, तिथे काँग्रेस उमेदवाराचा भाजपकडून पराभव झाला. या धोरणात्मक सीमावर्ती राज्यात भाजपची पोहोच आणि विकासाची धोरणे कार्यरत आहेत हेच यावरून दिसून येते.

गुजरात गेल्या सात विधानसभा निवडणुकांपासून भाजपचा बालेकिल्ला आहे आणि भगवा झेंडा सोडण्याची चिन्हे दिसत नाहीत.

महिलांचे मतदान 

महिला सातत्याने आणि सातत्याने भाजपला मतदान करत आहेत. 50 टक्के मतदारांकडे दुर्लक्ष करून तुम्ही देशाचे नेतृत्व करू शकत नाही. जात, पंथ, धर्म आणि अर्थकारणाचे अडथळे पार करत महिला भाजपला मतदान करत आहेत. भाजपच्या जाहीरनाम्याच्या 10 व्या अध्यायात “महिलांवरील भेदभाव दूर करण्यासाठी कायदेशीर आणि धोरण स्तरावरील पुढाकार” असे वचन दिले आहे. मुस्लीम महिलांसाठी तिहेरी तलाक रद्द करणे, एलपीजी योजना आणि शौचालये आणि मासिक पाळीच्या संभाषणांमुळे महिलांना दिलासा मिळाला आहे की भाजपच्या पाठीशी आहे. संसदेतील महिला आरक्षण विधेयकालाही भाजपने धक्का दिला आहे.

भाजप महिलांसाठी समान कायदेशीर आणि राजकीय हक्क, तसेच आरोग्यसेवेसाठी वकिली करत आहे – जे सर्व पूर्वी दुर्लक्षित होते. भाजपच्या 10 वर्षांच्या कारकिर्दीत लिंग गुणोत्तर सुधारले आहे. ॲक्सिस-माय इंडियाने घेतलेल्या एक्झिट पोलमध्ये असे दिसून आले की उत्तर प्रदेश आणि राजस्थानमधील महिला मतदारांनी काँग्रेसपेक्षा भाजपला प्राधान्य दिले. महिलांच्या नेतृत्वाखालील विकास आणि सर्व निर्णयांमध्ये महिलांचा सहभाग वाढविण्याकडे कथानक बदलत आहे. काँग्रेसच्या काळात दुर्लक्षित झालेली ही मोठी व्होट बँक आता प्रेरक शक्ती बनली आहे.

जात आणि घराणेशाहीच्या पलीकडे

भाजप सर्व लोकसंख्येमध्ये मते मिळविण्यासाठी कालबाह्य जातीय विभाजन ओलांडत आहे. फुटीरतावादी जातीय ढोल पिटणे हा काँग्रेसचा मुख्य गुण आहे आणि ते आपल्या बाजूने मतांचा प्रभाव पाडतील या गैरसमजुतीने राज्यांमध्ये जातीय जनगणनेची मागणी करत आहेत.

2021 मध्ये, प्रियांका वड्रा यांनी उत्तर प्रदेशमधील मतदारांना “जाती आणि धर्माच्या आधारावर मतदान करू नका,” असे आवाहन केले. तरीही, नोव्हेंबर 2024 मध्ये, त्या पंतप्रधान मोदींना जात जनगणनेसाठी वचनबद्ध करण्याचे आव्हान देत होत्या आणि भाजपवर जाती-आधारित आरक्षणाच्या मार्गात उभे असल्याचा आरोप करत होत्या.

विकसित भारतातील लोकांना जातीचे वक्तृत्व सोडून रोजगार, संधी आणि विकासावर लक्ष केंद्रित करायचे आहे. त्यांना जातीच्या विभाजनाच्या राजकारणात मागासलेले पाऊल टाकायचे नाही-जाती आणि बिरादरीकडे लग्नाच्या वेळी पाहिले जाते, नोकरी आणि आर्थिक प्रगतीच्या संदर्भात कथा तयार करताना नाही.

कुटुंब क्रमांक 1 चे संसदेत सर्व प्रौढ सदस्य आहेत. ते चौथ्याला का सोडत आहेत? भारत ही राजेशाही नाही जिथे पहिल्या कुटुंबातील सदस्याला राजकीय सिंहासनाचा वारसा मिळतो. भारतातील लोकांना पापाजी की जागीर नव्हे तर शांतता आणि समृद्धी हवी आहे. आणि हे महाराष्ट्रातील नुकत्याच झालेल्या निवडणुकीत उघड झाले आहे.

4 जून 2024 पासून बरेच काही बदलले आहे. मतांची टक्केवारी सुमारे 61 टक्क्यांवरून 65 टक्क्यांपर्यंत वाढली आहे. ही आकडेवारी भाजपच्या पारंपारिक मतांचे एकत्रीकरण आणि भाजपच्या समर्थनार्थ बाहेर पडलेल्या मूक बहुमताचे संकेत देते. त्यांनी स्पष्टपणे “विकास भी और विरासत भी” – सांस्कृतिक राष्ट्रवादाशी सुसंगत विकासाच्या बाजूने आपले मत बनवले आहे.

मीनाक्षी  लेखी या भाजपच्या नेत्या, वकील आणि सामाजिक कार्यकर्त्या आहेत. दृष्टीकोन वैयक्तिक आहे.