काँग्रेसची बिहार निवडणुकीसंदर्भात आढावा बैठक पार

काँग्रेस अध्यक्ष मल्लिकार्जुन खरगे यांच्यासोबत काँग्रेस नेते राहुल गांधी यांचा फाइल फोटो

नवी दिल्ली: गुरुवारी काँग्रेस हायकमांड आणि बिहारमधील पक्षाच्या नेत्यांमध्ये झालेल्या बैठकीत राज्य प्रमुख राजेश राम आणि अखिल भारतीय काँग्रेस कमिटी (एआयसीसी) प्रभारी कृष्णा अल्लावरू यांच्या भूमिकांवरून जोरदार चर्चा झाली. काँग्रेस अध्यक्ष मल्लिकार्जुन खरगे आणि लोकसभा विरोधी पक्षनेते राहुल गांधी यांनी सहा आमदार आणि पराभूत उमेदवारांची गटांमध्ये स्वतंत्रपणे भेट घेतल्याचे समजते. पक्षाचे नवीन राष्ट्रीय मुख्यालय असलेल्या इंदिरा भवन येथे संध्याकाळी 7 वाजेपर्यंत बंद दाराआड ही बैठक पार पडली. पक्षातील सूत्रांनी सांगितले की, खर्गे आणि राहुल यांच्या आगमनापूर्वी गोंधळ निर्माण होत असताना दोन उमेदवारांमध्ये संघर्ष झाला. वैशालीमधून अयशस्वी झालेल्या एज्यु. संजीव सिंह यांनी राज्य नेतृत्वावर “बाहेरील लोकांना” आणल्याचा आरोप केला, ज्यावर पूर्णियाचे उमेदवार जितेंद्र कुमार यांनी आक्षेप घेतला.

कुमार हे लोकसभा खासदार पप्पू यादव यांच्या जवळचे असल्याचे मानले जाते, जे पूर्णियामधून अपक्ष उमेदवार म्हणून विजयी झाले आणि तेव्हापासून त्यांनी काँग्रेसला पाठिंबा दिला आहे. बैठकीला उपस्थित असलेले यादव यांनीही अशा प्रकारचा कोणताही वाद झाल्याचे नाकारले. कार्यकारी संजीव सिंह यांनीही नकार दिला, परंतु सूत्रांनी खर्गे आणि राहुल यांच्या भेटीपूर्वी प्रतीक्षालयात वाद झाल्याची माहिती दिली. खर्गे आणि राहुल यांना घटनेची माहिती मिळाल्यावर त्यांनी सिंह यांना फटकारले आणि इतरांना इशारा दिला की अशा वर्तनामुळे शिस्तभंगाची कारवाई होईल. नेतृत्वाने प्रत्येक उमेदवाराकडून तपशीलवार अहवाल मागितला. एका खासदाराने ‘द प्रिंट’ला सांगितले, की त्यांनी बैठकीत चिंता व्यक्त केली आणि असे सुचवले की अल्लावरू यांनी 6 आणि 11 नोव्हेंबर रोजी दोन टप्प्यात झालेल्या निवडणुकीपूर्वी पटनामध्ये राहण्यापेक्षा जिल्ह्यांचा दौरा करायला हवा होता. त्यांनी राज्यातील काँग्रेसचे विधिमंडळ पक्षनेते राजेश राम आणि शकील अहमद खान यांच्या दृष्टिकोनावरही टीका केली. “कोणीतरी जबाबदार असायला हवे. प्रभारी प्रत्येक बूथवर पोहोचण्याबद्दल बोलले, परंतु त्यांनी प्रत्येक जिल्ह्याला भेटही दिली नाही,” असे खासदार म्हणाले.

एका आमदाराने असे निदर्शनास आणून दिले की राष्ट्रीय जनता दल (RJD) सोबतच्या पक्षाच्या युतीतील तफावत, ज्यामुळे “कमीतकमी 11 जागांवर तथाकथित मैत्रीपूर्ण लढती” झाल्या, त्यामुळे विरोधी पक्षांच्या शक्यतांना धक्का बसला आणि मतदारांना चुकीचा संदेश गेला. त्यांनी निवडणुकीतील ‘असदुद्दीन ओवैसी घटक’ देखील अधोरेखित केला, असे नमूद करून की ऑल इंडिया मजलिस-ए-इत्तेहादुल मुस्लिमीन (AIMIM) ने भारतीय जनता पक्षाच्या ध्रुवीकरणाच्या वक्तृत्वाचा फायदा घेत जातीय आरोपित प्रति-कथनाद्वारे मुस्लिमांना त्यांच्या मागे एकत्र केले आहे. या महिन्याच्या सुरुवातीला ‘द प्रिंट’ला दिलेल्या मुलाखतीत, काँग्रेस खासदार तारिक अन्वर यांनी बिहारमध्ये ‘एआयएमआयएम’च्या वाढत्या प्रभावावर टीका केली होती. अन्वर म्हणाले होते, की पाच एआयएमआयएम उमेदवारांचा विजय मुस्लिमांमध्ये कट्टरपंथीयांचा वाढता प्रभाव दर्शवितो, जो वाढत्या “हिंदू सांप्रदायिकते”ची प्रतिक्रिया आहे. त्यांनी असे सुचवले, की समुदायाचे काही भाग मुस्लिम ओळख-आधारित पक्षांकडे वळत आहेत कारण त्यांना भाजपचा सामना करण्यात काँग्रेस अप्रभावी वाटत होती. बिहार काँग्रेसचे माजी अध्यक्ष अखिलेश प्रसाद सिंह यांनी बैठकीदरम्यान मतदारसंघनिहाय आढावा घेण्यात आल्याची पुष्टी केली.

बैठक संपल्यानंतर, राजेश राम यांनी पत्रकारांना सांगितले की, सर्वांना योग्य सुनावणी देण्यात आली असल्याने सत्र संध्याकाळी उशिरापर्यंत सुरू राहिले. तथापि, त्यांनी जोरदार वादविवादांबद्दल प्रश्न टाळले आणि असा दावा केला की, “सर्व उमेदवारांनी एकमुखाने सांगितले की निवडणूक आयोगामार्फत मतांची चोरी करण्यासाठी एसआयआर (विशेष सखोल पडताळणी सुधारणा) ची कायदेशीर प्रक्रिया अवलंबण्यात आली होती.” राज्याच्या राजकारणात आधीच एक किरकोळ खेळाडू असलेल्या काँग्रेसला यावेळी त्यांनी लढवलेल्या 61 जागांपैकी फक्त सहा जागा जिंकता आल्या, 9.8 टक्के इतका आश्चर्यकारकपणे कमी स्ट्राईक रेट नोंदवला गेला आणि 2010 मध्ये त्यांच्या सर्वात वाईट कामगिरीच्या अगदी जवळ पोहोचला, जेव्हा त्यांनी चार जागा जिंकल्या होत्या.