उत्तर तेलंगणावर भाजपची पकड मजबूत, आता हैदराबाद नगरपालिका निवडणुकांवर लक्ष

भाजपचे वरिष्ठ नेते बंदी संजय कुमार (डावीकडे) विजयी रॅलीत दोन एमएलसी विजेत्यांपैकी एक, मलका कोमरैया यांच्यासोबत आनंद साजरा करताना

हैदराबाद: भारतीय जनता पक्षाच्या समर्थित उमेदवारांनी काँग्रेस शासित तेलंगणातील तीनपैकी दोन एमएलसी मतदारसंघांच्या निवडणुकीत विजय मिळवला आहे, ज्यामुळे मुख्यमंत्री रेवंत रेड्डी यांना धक्का बसला आहे आणि या वर्षी होणाऱ्या महत्त्वाच्या स्थानिक निवडणुकांपूर्वी भाजपच्या शक्यता वाढल्या आहेत. तिसरी जागा शिक्षक संघटनेला मिळाली आहे. 2025 च्या अखेरीस होणाऱ्या पंचायत निवडणुका आणि महत्त्वाच्या ग्रेटर हैदराबाद महानगरपालिका  निवडणुकांसह स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुकांपूर्वी भाजपसाठी हा दुहेरी विजय एक मोठा धक्का होता.

मतपत्रिकांच्या प्राधान्य प्रणालीअंतर्गत तीन दिवसांच्या मतमोजणी प्रक्रियेनंतर बुधवारी रात्री करीमनगर-निजामाबाद-मेदक-आदिलाबाद पदवीधर मतदारसंघात भाजपचे छ. अंजी रेड्डी विजयी झाले. या निकालामुळे काँग्रेसला मोठा धक्का बसला, ज्यांनी यावेळी नरेंद्र रेड्डी यांना उमेदवारी देण्यापूर्वी वरिष्ठ नेते जीवन रेड्डी यांच्या माध्यमातून ही जागा जिंकली होती. सोमवारी रात्री जाहीर झालेल्या निकालांमध्ये, भाजप समर्थित उमेदवार मलका कोमरैया यांनी मेडक-निजामाबाद-आदिलाबाद-करीमनगर शिक्षक मतदारसंघ जिंकला तर प्रोग्रेसिव्ह रिकग्नाइज्ड टीचर्स युनियन समर्थित उमेदवार श्रीपाल रेड्डी यांनी वारंगल-खम्मम-नालगोंडा शिक्षक मतदारसंघ जिंकला.

या निकालांमुळे उत्तर तेलंगणावर भाजपची पकड मजबूत झाली आहे, जिथे 2019 पासून भाजपने सातत्याने स्थान मिळवले आहे. त्यांच्या आठ विधानसभा जागांपैकी सात जागा करीमनगर-निजामाबाद-मेदक-आदिलाबाद पदवीधर मतदारसंघात येतात. 2024 च्या सार्वत्रिक निवडणुकीत तेलंगणातून पक्षाने आतापर्यंतचे सर्वाधिक आठ जागांचे पीक घेतल्यानंतर राजकीयदृष्ट्या महत्त्वाच्या प्रदेशातील चारही लोकसभा जागा भाजपकडे आहेत. 2019 मध्येही करीमनगर-निजामाबाद-आदिलाबाद लोकसभा मतदारसंघांनी भाजपला मतदान केले होते. 2023 च्या विधानसभा निवडणुकीत काँग्रेसकडून पराभव पत्करल्यानंतर भाजप तेलंगणात आघाडीच्या विरोधी पक्षात स्थान मिळवण्याचा प्रयत्न करत असतानाच एमएलसीचे ताजे निकाल आले आहेत. भाजपचे प्रदेशाध्यक्ष किशन रेड्डी यांनी पक्षाला तीनपैकी दोन जागांवर मिळालेले यश हे राज्यातील त्यांच्या ताकदीचा आणि लोकप्रियतेचा पुरावा असल्याचे म्हटले आहे.

“या विजयातून दिसून येते की आम्ही तेलंगणात (काँग्रेसला) पर्याय म्हणून उदयास आलो आहोत,” असे केंद्रीय मंत्री रेड्डी यांनी एका निवेदनात म्हटले आहे.

‘एमएलसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी’

तेलंगणा हे देशातील अशा काही राज्यांपैकी एक आहे जिथे दोन विधानसभे आहेत: एक विधानसभा आणि एक विधान परिषद, केंद्रात राज्यसभेच्या समतुल्य. विधान परिषदेचे (एमएलसी) सदस्य आमदार, पदवीधर, शिक्षक आणि स्थानिक अधिकाऱ्यांद्वारे स्वतंत्रपणे निवडले जातात. काहींना सरकारच्या सल्ल्यानुसार राज्यपाल नियुक्त करतात. एमएलसींचा कार्यकाळ सहा वर्षांचा असतो. गेल्या आठवड्यात मार्चमध्ये संबंधित एमएलसींचा कार्यकाळ संपण्यापूर्वी 27 फेब्रुवारी रोजी एका पदवीधर आणि दोन शिक्षकांच्या जागांसाठी निवडणुका घेण्यात आल्या. 2023 पर्यंत दशकभर सत्तेत राहिलेल्या भारत राष्ट्र समिती (बीआरएस) निवडणुकीत उतरली नाही, तर पदवीधर मतदारसंघात काँग्रेस निवडणूक रिंगणात होती.

रेवंत रेड्डी तसेच इतर मंत्री आणि पक्षाच्या नेत्यांनी या मतदारसंघात मोठ्या प्रमाणात प्रचार केला असला तरी, पदवीधरांनी भाजपचे उमेदवार चौधरी अंजी रेड्डी यांना पसंती दिली.पक्षाच्या नेत्यांनी सांगितले की, केंद्रीय मंत्री बंदी संजय आणि किशन रेड्डी यांनी शिक्षक आणि पदवीधरांच्या निवडणुकीसाठी सक्रियपणे प्रचार केला. करीमनगरचे खासदार बांदी यांनी निवडणूक प्रचारात नेहमीची आक्रमकता दाखवली. एका वेळी, गृहराज्यमंत्री यांनी चॅम्पियन्स ट्रॉफी सामन्यात भारताने पाकिस्तानला अपमानास्पद पराभव पत्करल्याचे नमूद करताना, मतदारांना भाजपला पाठिंबा देण्याचे आवाहन केले जेणेकरून काँग्रेसला राजकीय सामन्यात पराभूत करता येईल.

“आम्ही (भाजप) भारतीय संघ आहोत; ते (काँग्रेस) पाकिस्तान संघ आहेत. मतदारांनी आता निर्णय घ्यावा – भारताच्या विजयासाठी आम्हाला मतदान करावे की पाकिस्तान जिंकायचे असेल तर त्यांना मतदान करावे,” असे भाजपचे राष्ट्रीय सरचिटणीस करीमनगरमध्ये म्हणाले.तेलंगणा एमएलसी निवडणूक स्पर्धेची तुलना भारत-पाकिस्तान क्रिकेट सामन्याशी बांदी यांनी केल्यामुळे काँग्रेसकडून संतप्त प्रतिक्रिया उमटली. यापूर्वी, मंचेरियाल शहरात पदवीधरांशी संवाद साधताना बांदी यांनी काँग्रेस सरकारवर मुस्लिम तुष्टीकरणाचा आरोप केला कारण त्यांनी रमजान महिन्यात मुस्लिम सरकारी कर्मचाऱ्यांना लवकर कार्यालये सोडण्याची परवानगी दिली. बुधवारी, करीमनगरमध्ये पदवीधरांच्या जागेवरील विजय साजरा करताना बांदी म्हणाले की भाजपने ‘एमएलसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी’ जिंकली आहे आणि ही हिंदू समुदायाची काँग्रेसला रमजान भेट आहे.

“आम्ही बिगुल वाजवत आहोत. तेलंगणात आतापासून होणाऱ्या कोणत्याही निवडणुकीत हा भाजपचा विजय असेल. मी काँग्रेसला ताबडतोब स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुका घेण्याचे आव्हान देतो,” असे बांदी यांनी पत्रकारांना सांगितले.

अडीच वर्षांपूर्वी, भाजप अशाच प्रकारच्या लाटेवर स्वार होत होता आणि स्वतःला के. चंद्रशेखर राव यांच्या बीआरएसचा पर्याय म्हणून सादर करत होता. नोव्हेंबर 2020 दुब्बाका आणि नोव्हेंबर 2021 हुजुराबाद पोटनिवडणुकांमध्ये पक्षाने विजय मिळवल्यानंतर आणि डिसेंबर 2020 च्या जीएचएमसी निवडणुकीत त्यांच्या शानदार कामगिरीने त्याला बळकटी दिली, जिथे पक्षाने आपली संख्या चारवरून 48 वॉर्डांपर्यंत वाढवली. तथापि, नोव्हेंबर 2022 च्या मुनुगोडू पोटनिवडणुकीनंतर पक्षाची ताकद कमी झाली, ज्यामध्ये बीआरएस जिंकण्यात यशस्वी झाला आणि त्यानंतर 2023 च्या विधानसभा निवडणुकीच्या महत्त्वाच्या टप्प्यात बांदी यांना भाजपच्या राज्य प्रमुखपदावरून काढून टाकण्यात आले. एम. विजया शांती आणि कोमातीरेड्डी राजगोपाल रेड्डी सारखे अनेक नेते काँग्रेसमधून बाहेर पडले आणि काँग्रेसमध्ये सामील झाले. तेलंगणा भाजपने विरोधी पक्षाची जागा काँग्रेसला झपाट्याने सोडताना पाहिले जात असताना, रेवंत रेड्डी यांच्या नेतृत्वाखालील निवडणुकीत रेवंत रेड्डींनी विजय मिळवला.

तथापि, बीआरएसच्या पराभवानंतर, भाजपने आपले स्थान पुन्हा मिळवले आणि 2024 च्या सार्वत्रिक निवडणुकीत 17 पैकी आठ लोकसभा जागा जिंकल्या, जे तेलंगणामधील आतापर्यंतचे सर्वाधिक आहे. पक्षाच्या नेत्यांचे म्हणणे आहे की एमएलसी निवडणुकीतील ताज्या विजयामुळे पक्षाला ऊर्जा मिळेल कारण तो आगामी निवडणुकीत काँग्रेसचा सामना करण्याची तयारी करत आहे.