नवी दिल्ली: एका खून प्रकरणात येमेनमध्ये मृत्युदंडाची शिक्षा भोगत असलेली भारतीय परिचारिका निमिषा प्रिया यांना 16 जुलै रोजी फाशी देण्यात येण्याची शक्यता आहे. केरळच्या पलक्कडची रहिवासी असलेली प्रिया 2017 मध्ये येमेनी नागरिक तलाल अब्दो महदी यांच्या कथित हत्येप्रकरणी येमेनची राजधानी सना येथील मध्यवर्ती कारागृहात आहे. 2018 मध्ये तिला दोषी ठरवण्यात आले आणि 2020 मध्ये स्थानिक न्यायालयाने तिला मृत्युदंडाची शिक्षा सुनावली. नोव्हेंबर 2023 मध्ये, येमेनच्या सर्वोच्च न्यायिक परिषदेने तिचे अपील फेटाळले. प्रियाच्या 16 जुलै रोजी होणाऱ्या संभाव्य फाशीची माहिती प्रियाच्या आईच्या वतीने पॉवर ऑफ अॅटर्नी असलेल्या सॅम्युअल जेरोम यांनी दिली. ते राजनैतिक आणि कायदेशीर मार्गांनी तिची सुटका करण्यासाठी प्रयत्न करत आहेत. या प्रकरणाची माहिती असलेल्या सूत्रांनुसार, परराष्ट्र मंत्रालय या प्रकरणावर लक्ष ठेवून आहे.
“जून 2018 मध्ये येमेनमध्ये खुनाच्या गुन्ह्यात निमिषा प्रिया यांना दोषी ठरवण्यात आले आणि स्थानिक न्यायालयाने त्यांना मृत्युदंडाची शिक्षा सुनावली. तेव्हापासून आम्ही या प्रकरणाचे बारकाईने निरीक्षण करत आहोत. आम्ही स्थानिक अधिकाऱ्यांशी आणि तिच्या कुटुंबातील सदस्यांशी नियमित संपर्कात आहोत आणि शक्य ती सर्व मदत करत आहोत. आम्ही या प्रकरणाचे बारकाईने निरीक्षण करत आहोत,” असे या प्रकरणाशी परिचित असलेल्या एका सरकारी सूत्राने सांगितले. प्रिया 2008 मध्ये आपल्या कुटुंबाला मदत करण्यासाठी येमेनला गेली होती. देशातील रुग्णालयांमध्ये काम केल्यानंतर, तिने 2015 मध्ये स्थानिक भागीदार म्हणून महदीसोबत स्वतःचे क्लिनिक उघडले. आर्थिक गैरव्यवहाराच्या संशयावरून तिने त्याच्याशी सामना केल्यानंतर तणाव निर्माण झाल्याचा तिच्या कुटुंबाचा आरोप आहे. प्रिया जिथे तुरुंगात आहे, तिथे साना हाऊथी बंडखोरांच्या नियंत्रणाखाली आहे, ज्यामुळे तिच्या सुटकेसाठी वाटाघाटी करण्याचे राजनैतिक आणि कायदेशीर प्रयत्न गुंतागुंतीचे झाले आहेत.
प्रियाचे प्रकरण 2014 मध्ये सुरू झाले, जेव्हा तिने साना येथे एक क्लिनिक उघडण्यासाठी महदीसोबत भागीदारी केली होती. येमेनी कायद्यानुसार, परदेशी नागरिकांना व्यवसाय स्थापन करण्यासाठी स्थानिक भागीदारासोबत सहकार्य करणे आवश्यक आहे. तिच्या कुटुंबाच्या म्हणण्यानुसार, त्या भागीदारीचा गैरवापर झाला. 2016 मध्ये, प्रियाने महदीविरुद्ध पोलिस तक्रार दाखल केली, ज्यामुळे त्याला अटक करण्यात आली, परंतु नंतर त्याला सोडण्यात आले आणि कथितपणे तिला धमकावत राहिले. तिच्या कुटुंबाच्या म्हणण्यानुसार, महदीने तिचा पासपोर्ट जप्त केला होता. तो परत मिळवण्यासाठी आणि देशातून पळून जाण्याच्या प्रयत्नात, तिने त्याला औषधांचे इंजेक्शन दिल्याचे वृत्त आहे. येमेन सोडण्याच्या प्रयत्नात असताना तिला विमानतळावर अटक करण्यात आली आणि 2018 मध्ये तिला पूर्वनियोजित हत्येची दोषी ठरवण्यात आले. तिचे अपील फेटाळण्यात आले आणि 2023 मध्ये येमेनच्या सर्वोच्च न्यायालयाने शिक्षा कायम ठेवली. येमेनच्या कायदेशीर व्यवस्थेत विविध गुन्ह्यांसाठी मृत्युदंडाची शिक्षा आहे. यामध्ये खून, परंतु सहमतीने समलिंगी संबंध, व्यभिचार, धर्मत्याग आणि राज्याच्या कथित एकता किंवा लष्करी अखंडतेविरुद्धचे उल्लंघन यांचा समावेश आहे. फाशी टाळण्याचा एक संभाव्य मार्ग म्हणजे दीयाचा (रक्तपैशाचा) वापर, जो इस्लामिक न्यायशास्त्रातील एक तरतूद आहे जो पीडितेच्या कुटुंबाला मृत्युदंडाच्या शिक्षेऐवजी आर्थिक भरपाई स्वीकारण्याची परवानगी देतो.
सप्टेंबर 2024 मध्ये भारतीय दूतावासाने मध्यस्थीसाठी नियुक्त केलेले वकील अब्दुल्ला अमीर यांनी वाटाघाटी सुरू करण्यासाठी 20 हजार डॉलर्सची फी मागितल्यानंतर महदीच्या कुटुंबाशी चर्चा खंडित झाली. स्थानिक माध्यमांच्या वृत्तानुसार, भारत सरकारने त्या रकमेच्या जवळपास निम्मी रक्कम दिली, परंतु चर्चा पुन्हा सुरू करण्यापूर्वी अमीरने एकूण 40 हजार डॉलर्सचा आग्रह धरला. ‘सेव्ह निमिषा प्रिया इंटरनॅशनल अॅक्शन कौन्सिल’ – भारतीय राजकारणी, डायस्पोरा नेते आणि मानवाधिकार कार्यकर्त्यांचे युती – यांनी पुढाकार घेतला आणि पहिल्या हप्त्यासाठी निधी गोळा केला. तथापि, निधीच्या वापराभोवती पारदर्शकतेच्या चिंतेमुळे पुढील प्रयत्नांना अडथळा निर्माण झाला आहे असे म्हटले जाते.
Recent Comments