scorecardresearch
Wednesday, 10 September, 2025
घरदेशपदवीपूर्व अभ्यासक्रमांसाठी आयआयटी मद्रासकडून ‘सांस्कृतिक उत्कृष्टता कोट्याची’ तरतूद

पदवीपूर्व अभ्यासक्रमांसाठी आयआयटी मद्रासकडून ‘सांस्कृतिक उत्कृष्टता कोट्याची’ तरतूद

आयआयटीने अशी तरतूद करण्याची ही पहिलीच वेळ आहे. गेल्या वर्षी, आयआयटी मद्रास हे खेळात उत्कृष्ट कामगिरी करणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी जागा राखून ठेवणारे पहिले आयआयटी ठरले.

नवी दिल्ली: पुढील शैक्षणिक सत्रापासून, इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी (IIT) मद्रास ललित कला आणि संस्कृतीमध्ये उत्कृष्ट असलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी प्रत्येक पदवीपूर्व कार्यक्रमात दोन अतिसंख्या जागा राखून ठेवेल.

आयआयटीने अशी तरतूद करण्याची ही पहिलीच वेळ आहे. गेल्या वर्षी, आयआयटी मद्रास हे खेळात उत्कृष्ट कामगिरी करणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी अतिसंख्याक जागा राखून ठेवणारे पहिले आयआयटी ठरले. ललित कला आणि संस्कृती उत्कृष्टता (FACE) प्रवेश कार्यक्रमाचे उद्दिष्ट ललित कला आणि संस्कृतीमध्ये उत्कृष्ट कामगिरीचे प्रदर्शन करणाऱ्या विद्यार्थ्यांना ओळखणे आणि प्रोत्साहित करणे हा आहे, असे आयआयटी मद्रासचे संचालक व्ही. कामकोटी यांनी सांगितले.

“या उपक्रमासह, आयआयटी मद्रास प्रतिभावान विद्यार्थ्यांना त्यांच्या ललित कला आणि संस्कृतीतील उत्कृष्टतेच्या आधारे त्यांच्या प्रतिष्ठित पदवीपूर्व कार्यक्रमांमध्ये प्रवेश देण्यासाठी एक नवीन प्रवास सुरू करत आहे. सर्व बी-टेक्समध्ये प्रत्येक कार्यक्रमात दोन जागा राखीव असतील. आणि बी.एस. आयआयटी मद्रासमधील अभ्यासक्रम, यापैकी एक जागा महिला उमेदवारांसाठी राखीव असेल असे त्यांनी सांगितले.

पात्रता निकष

‘एफएसीई’ श्रेणी अंतर्गत प्रवेशासाठी, उमेदवार भारतीय नागरिक किंवा OCI/PIO उमेदवार असावा. उमेदवार जेईई (प्रगत) 2025 मध्ये पात्र झालेला असावा आणि त्याने कॉमन रँक लिस्ट (सीआरएल) किंवा जेईई (प्रगत) 2025 मधील श्रेणीनुसार रँक लिस्टमध्ये रँक प्राप्त केलेला असावा. रँक लिस्टमधील स्थान यापैकी कोणत्याही मध्ये असू शकते. ज्या श्रेण्यांसाठी रँक याद्या तयार केल्या जातात, त्याद्वारे आरक्षणाचे फायदे गमावले जाणार नाहीत याची खात्री केली जाते आणि आवश्यक शैक्षणिक आवश्यकता कमी केलेली नाही. आयआयटीसाठी पात्रता निकषांनुसार उमेदवाराने बारावीमध्ये किमान आवश्यक गुण प्राप्त केलेले असावेत.

याशिवाय, ललित कला आणि सांस्कृतिक क्रियाकलापांमधील उत्कृष्टतेची ओळख म्हणून उमेदवाराला नऊ निवडक श्रेणींपैकी किमान एका श्रेणीमध्ये मान्यता मिळाली असावी.

त्यामध्ये महिला आणि बाल सशक्तीकरण मंत्रालयातर्फे दिला जाणारा कला आणि संस्कृती अंतर्गत प्रधान मंत्री राष्ट्रीय बाल पुरस्कार, सर्जनशील कामगिरी, सर्जनशील कला, सर्जनशील चित्रकला, शिक्षण मंत्रालयाकडून दिला जाणारा राष्ट्रीय बालश्री सन्मान, कला/संस्कृती अंतर्गत राष्ट्रीय युवा पुरस्कार यांचा समावेश आहे. युवा घडामोडी आणि क्रीडा मंत्रालयातर्फे, उस्ताद बिस्मिल्ला खान युवा पुरस्कार संगीत नाटकाद्वारे प्रदान अकादमी, ऑल इंडिया रेडिओ किंवा दूरदर्शन, प्रसार भारती, माहिती आणि प्रसारण मंत्रालयाकडून गेल्या सहा वर्षांत सक्रिय बी-ग्रेड प्रमाणपत्र असणे आवश्यक आहे.

प्रवेश प्रक्रिया

उमेदवार आवश्यक कागदपत्रे सादर करतील आणि समर्पित पोर्टल https://jeeadv.iitm.ac.in/face द्वारे अर्ज करतील. प्रत्येक उमेदवाराला त्यांच्या ललित कला आणि संस्कृतीतील कामगिरीवर आधारित गुण दिले जातील, जसे की तक्त्यामध्ये प्रदान केलेल्या श्रेणींमध्ये वर्णन केले आहे. एक वेगळी ललित कला आणि संस्कृती उत्कृष्टता रँक यादी (FACE रँक लिस्ट, किंवा FRL) तयार केली जाईल, जी विविध ललित कला आणि संस्कृती कार्यक्रम, पुरस्कार आणि शिष्यवृत्तीमधील त्यांच्या कामगिरीच्या आधारावर उमेदवारांनी मिळवलेले एकूण गुण दर्शवते.

FRL मध्ये समाविष्ट करण्यासाठी केवळ सूचीबद्ध पुरस्कार, शिष्यवृत्ती आणि मान्यतांचा विचार केला जाईल. केवळ एफएसीई रँक लिस्टवर आधारित अनेक फेऱ्यांमध्ये सीट वाटप केले जाईल. तथापि, FRL मध्ये समाविष्ट केल्याने प्रवेशाची हमी मिळत नाही. एकदा जागा वाटप झाल्यानंतर, उमेदवारांना एकतर जागा ‘स्वीकार’ किंवा ‘नाकारण्याचा पर्याय दिला जाईल आणि त्यांनी निर्दिष्ट मुदतीपर्यंत जागा स्वीकृती शुल्क भरणे आवश्यक आहे.

जागा नाकारल्यास, उमेदवाराला  जागा वाटप प्रक्रियेतून कायमचे काढून टाकले जाईल. ते स्वीकारले गेल्यास, उमेदवारांनी निर्दिष्ट अंतिम मुदतीपूर्वी सीट स्वीकृती शुल्क भरणे आवश्यक आहे आणि जॉइंट सीट ऍलोकेशन ऑथॉरिटी (JoSAA) प्रवेश प्रक्रियेप्रमाणेच – ‘फ्रीझ’ किंवा ‘स्लाइड’ – दोन पर्यायांपैकी एक निवडा. याव्यतिरिक्त, त्यांना JoSAA 2025 प्रक्रियेतून पैसे काढल्याचा पुरावा सादर करावा लागेल.

तात्पुरती प्रवेश टाइमलाइन

अर्जाची प्रक्रिया 2 जून 2025 पासून सुरू होण्याची शक्यता आहे आणि ती 8 जून रोजी बंद होण्याची शक्यता आहे. त्यानंतर, 9 ते 12 जूनपर्यंत कागदपत्रांची पडताळणी केली जाईल आणि पात्र आणि अपात्र उमेदवारांची यादी, त्यांच्या गुणांसह, 13 जून रोजी जाहीर होण्याची शक्यता आहे.

तात्पुरत्या जागा वाटपाची फेरी 14 जूनपर्यंत होण्याची शक्यता आहे. ज्या उमेदवाराला जागा वाटप करण्यात आली आहे त्याला जागा स्वीकृती शुल्क भरावे लागेल. उमेदवाराने जागा नाकारल्यास, त्याला प्रक्रियेतून काढून टाकले जाईल.

संबंधित लेख

चुकवू नका

Recent Comments